Zomer van 2022 was de warmste zomer ooit in Europa, dat veel harder dan andere continenten kreunt onder klimaatopwarming
Europa maakte de voorbije zomer de heetste zomer ooit gemeten door. Dat ging gepaard met zogenaamde extreme weerevenementen zoals hittegolven, droogtes en bosbranden. In Europa stijgen de temperaturen sneller dan in andere continenten, zelfs dubbel zo snel als elders ter wereld. Dat blijkt donderdag uit het jaarlijkse ‘Europese Staat van het Klimaat’ (ESOTC), een rapport van de Copernicus Climate Change Service (C3S).
Wereldwijd waren de laatste acht jaren de warmste jaren die ooit geregistreerd werden. Voor verschillende regio’s was 2022 het warmste jaar dat ooit geregistreerd werd. Het was het voorbije jaar gemiddeld 1,2 graden Celsius warmer dan het pre-industriële niveau van de periode van 1850 tot en met 1900.
Voor Europa was 2022 het tweede warmste jaar dat ooit geregistreerd werd. Het was 2,2 graden Celsius warmer dan het pre-industriële niveau en 0,9 graden Celsius warmer dan het gemiddelde van de periode van 1991 tot en met 2020. De voorbije zomer was het nog heter, namelijk 1,4 graden Celsius warmer dan het recente gemiddelde.
Hittestress
Als gevolg van extreme hittegolven werd in Zuid-Europa een recordaantal dagen met zeer sterke hittestress opgetekend, wat verwijst naar de impact van de temperatuur, vochtigheid en windsnelheid op het menselijk lichaam. Het aantal dagen met sterke of zelfs zeer sterke hittestress neemt toe. Op het hele continent werden er steeds minder dagen zonder hittestress geregistreerd. Ook de Europese zeeën warmden op: in 2022 was de gemiddelde zeeoppervlaktetemperatuur de warmste die ooit geregistreerd werd.
Droogte
2022 was in zijn geheel tien procent droger dan gemiddeld. In het grootste deel van Europa werd de winter van 2021-2022 gekenmerkt door minder sneeuwdagen dan normaal. De lente ging gepaard met minder neerslag dan normaal. Ook in de zomer viel er weinig neerslag, maar werd Europa wel geteisterd door extreme hittegolven. Door de combinatie van weinig wintersneeuw en hoge zomertemperaturen ging in de Alpen een recordhoeveelheid aan gletsjerijs verloren, goed voor meer dan vijf kubieke kilometer ijs.
Het gebrek aan neerslag en de hoge zomertemperaturen leidden ook tot een wijdverspreide en langdurige droogte, die op haar hoogtepunt het grootste deel van het continent teisterde. Zo konden bosbranden zich verspreiden en intenser worden. Gigantische gebieden gingen in vlammen op: op één jaar na was dat areaal nog niet groter dan in 2022. Volgens de Copernicus Atmosphere Monitoring Service (CAMS) was de uitstoot door bosbranden in de EU-lidstaten de voorbije zomer het hoogst sinds 2007.
Broeikasgassen
De motor achter die verontrustende records, benadrukken de wetenschappers van de Copernicus Climate Change Service, is de stijgende uitstoot van broeikasgassen. De jaarlijkse gemiddelde concentraties koolstofdioxide (CO2) en methaan (CH4) bereikten in 2022 de hoogste niveaus die ooit door een satelliet gemeten werden, respectievelijk 417 delen per miljoen (ppm) CO2 en 1.894 delen per miljard (ppb) CH4. Die niveaus zullen blijven stijgen, tenzij we minder broeikasgassen gaan uitstoten, onderstrepen de wetenschappers.